drs. L.W. Verhoef
registeraccountant
Kersengaard
13
3962
JR Wijk bij Duurstede
Wijk bij
Duurstede, 16 april 2007
De gemeenteraad van
gemeente Rijssen-Holten
Postbus 244
7460 AR Rijssen
Betreft: Jaarrekeningen van
gemeente Rijssen-Holten
Geachte Raad,
Voor u als gemeenteraad is de
jaarrekening van uw gemeente een belangrijk document: hiermee legt het college
van burgemeester en wethouders rekening en verantwoording aan u af over het
gevoerde (financiële) beheer en verder is de jaarrekening voor u een belangrijk
toetsingsmiddel voor de betrouwbaarheid van de begrotingen. Op basis van deze
jaarrekeningen en begrotingen beslist u over de hoogte van de gemeentelijke
belastingen en over het wel of niet doorgaan van belangrijke activiteiten. Ook
voor de (geïnteresseerde) burgers is de jaarrekening een belangrijk document:
d.m.v. de jaarrekening legt het gemeentebestuur al dan niet met uw instemming
aan de burgers rekening en verantwoording af over de besteding van de
belastinggelden en het gevoerde (financiële) beheer. Het is dus erg belangrijk
dat de jaarrekening en de begroting betrouwbaar zijn.
Ik doe al enige jaren
onderzoek naar jaarrekeningen van gemeenten en provincies. Mijn conclusie is dat
de jaarrekeningen van veel gemeenten en provincies onbetrouwbaar en dus
misleidend zijn. Ondanks de goedkeurende accountantsverklaringen daarbij die het
tegendeel beweren.
Veelal geldt dat voor de
presentatie van de baten en de lasten en het saldo daarvan. Het geldt veelal ook
voor de presentatie van de financiële positie.
Het geldt ook voor de
jaarrekeningen van de afgelopen jaren van gemeente Rijssen-Holten.
De rekening van baten en
lasten over 2005 sloot met een saldo van € 1,3 miljoen. Het werkelijke saldo is
€ 8,3 miljoen (info). Er werd dus € 7,0 miljoen verzwegen.
De rekening van baten en
lasten over 2004 sloot met een nadelig saldo van € 0,7 miljoen. Ook dat is niet
het werkelijke saldo. Wat het werkelijke saldo was, is niet uit de jaarrekening
2004 af te leiden vanwege de onduidelijke en verwarrende aanpassingen van een
jaarrekening 2003 opgemaakt onder de oude Comptabiliteitsvoorschriften naar een
jaarrekening 2004 opgemaakt onder het nieuwe BBV. Het werkelijk saldo van de
baten en lasten was hoogstwaarschijnlijk nadelig € 3,2 miljoen.
Bovenstaande cijfers krijgen
reliëf als men bedenkt dat de opbrengst OZB in 2005 een bedrag was van € 5,3
miljoen. De hele OZB was dus in 2005 geheel en al overbodig.
Ook de weergave van de
financiële positie is niet juist. In de balans bijvoorbeeld zijn de vaste activa
te laag weergegeven en onder de verplichtingen ontbreken wèl bestaande
verplichtingen. Het betekent ook dat de hiermee samenhangende kosten verkeerd in
de rekening zijn opgenomen.
In de jaarrekening en het
jaarverslag 2005 komt ook heel veel onzin voor, bijvoorbeeld waar het gaat over
reserves, over voorzieningen, over een "resultaat voor bestemming" en een
"resultaat na bestemming" (er is maar één resultaat en dat is het resultaat,
i.c. het saldo van de baten en de lasten), over zoiets als een
"Programmarekening" (zoiets heet in gangbaar Nederlands een rekening van baten
en lasten of een winst-en-verliesrekening), over zoiets als "weerstandsvermogen"
en "weerstandscapaciteit" met zelfs een berekening van de nonsens, over zoiets
als "arbeidskostengerelateerde verplichtingen", over rechtmatigheid, over
treasury, over "uitzettingen" en schulden met een of andere "rentetypische
looptijd", en over zoiets als "investeringen met een economisch nut" en
"investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut in de openbare ruimte". Dit
soort onzin zet alleen maar de lezer op het verkeerde been en leidt af van waar
het werkelijk over zou moeten gaan.
Overigens adviseer ik u sterk
tot het opheffen van alle reserves, deze samen te voegen tot één Algemene
reserve, en alle baten en alle lasten op te nemen in waar ze thuishoren,
namelijk in de begroting respectievelijk in de rekening van baten en lasten. Dat
zal het inzicht in waar het echt over moet gaan, aanmerkelijk
verbeteren.
U leest er heel veel meer
over op de website www.leoverhoef.nl, te beginnen met: "Boekhoudfraude
bij gemeenten en provincies schering en inslag". Op de website treft u mijn
bevindingen over de jaarrekeningen van Rijssen-Holten aan in de lijst "Uw
gemeente en provincie". Deze brief treft u inmiddels ook aan in "Dossier:
Rijssen-Holten".
Volgens BBV artikel 3 moeten
de jaarstukken met name voor gemeenteraadsleden goed te begrijpen zijn. U kunt
het beste zelf beoordelen of aan deze eis is voldaan.
Graag was ik u van
dienst.
Met vriendelijke groet en
hoogachting,
L.W. Verhoef