drs. L.W. Verhoef
registeraccountant
Kersengaard 13
3962 JR Wijk bij Duurstede
Wijk bij Duurstede, 18 juni 2008
Provinciale Staten van
provincie Limburg
Postbus 5700
6202 MA Maastricht
Betreft:
Jaarrekening 2007 van provincie Limburg
Geachte Staten,
Voor u als Provinciale Staten is
de jaarrekening van uw Provincie een belangrijk document: hiermee
legt het college van Gedeputeerde Staten rekening en verantwoording
aan u af over het gevoerde (financiële) beheer en verder is de
jaarrekening voor u een belangrijk toetsingsmiddel voor de
betrouwbaarheid van de begrotingen. Op basis van deze jaarrekeningen
en begrotingen beslist u over de hoogte van de provinciale
belastingen en heffingen en over het wel of niet doorgaan van
belangrijke activiteiten. Ook voor de (geïnteresseerde) burgers
is de jaarrekening een belangrijk document: d.m.v. de jaarrekening
legt het provinciebestuur al dan niet met uw instemming aan de
burgers rekening en verantwoording af over de besteding van de
belastinggelden en het gevoerde (financiële) beheer. Het is dus
erg belangrijk dat de jaarrekening en de begroting betrouwbaar zijn.
Ik doe al enige jaren onderzoek
naar jaarrekeningen van gemeenten en provincies. Mijn conclusie is
dat de jaarrekeningen van veel gemeenten en provincies onbetrouwbaar
en dus misleidend zijn. Ondanks de goedkeurende
accountantsverklaringen daarbij die het tegendeel beweren.
Veelal geldt dat voor de
presentatie van de baten en de lasten en het saldo daarvan. Het geldt
veelal ook voor de presentatie van de financiële positie.
Het geldt ook voor de
jaarrekeningen van de afgelopen jaren (inclusief die over 2007) van
provincie Limburg.
De rekening van baten en lasten
over 2007 sluit met een voordelig saldo van € 17,1 miljoen. In
werkelijkheid hield de provincie € 201,1 miljoen over (info). Er wordt dus
€ 186 miljoen verzwegen.
En al eerder:
De rekening van baten en lasten
over 2000 sloot met een saldo van € 29,5 miljoen. Het werkelijke
saldo was € 42,2 miljoen. Er werd dus € 12,7 miljoen verzwegen.
De rekening van baten en lasten
over 2001 sloot met een saldo van € 11,0 miljoen. Het werkelijke
saldo was € 19,5 miljoen. Er werd dus € 8,5 miljoen verzwegen.
De rekening van baten en lasten
over 2002 sloot met een saldo van € 5,9 miljoen. Het werkelijke
saldo was nadelig € 13,8 miljoen. Er werd dus € 19,7 miljoen
verzwegen.
De rekening van baten en lasten
over 2003 sloot met een saldo van € 13,6 miljoen. Het werkelijke
saldo was € 29,9 miljoen. Er werd dus € 16,3 miljoen verzwegen.
De rekening van baten en lasten
over 2004 sloot met een saldo van € 4,2 miljoen. Het werkelijke
saldo was € 7,6 miljoen. Er werd dus € 3,4 miljoen verzwegen.
De rekening van baten en lasten
over 2005 sloot met een nadelig saldo van € 2,8 miljoen. Het
werkelijke saldo was voordelig € 0,5 miljoen. Er werd dus € 3,3
miljoen verzwegen.
De rekening van baten en lasten
over 2006 sloot met een voordelig saldo van € 16,5 miljoen. Het
werkelijke saldo was € 6,0 miljoen. Er werd dus € 10,5 miljoen
verzwegen.
Samenvattend:
Over de periode 2000-2007 werd
een overschot gepresenteerd van € 95 miljoen. Op zichzelf is dat
merkwaardig, want waarom moet een provincie (zoveel) geld overhouden?
In werkelijkheid was er een overschot van € 295 miljoen. Een
verschil derhalve van € 200 miljoen.
Bovenstaande cijfers krijgen
reliëf als men bedenkt dat de opbrengst van de opcenten
Motorrijtuigenbelasting in 2007 een bedrag was van € 88,5 miljoen.
Die was dus geheel en al onnodig. Geknoei in de cijfers maskeert dat.
Ook de weergave van de
financiële positie is verre van juist. In de balans bijvoorbeeld
zijn de vaste activa te laag weergegeven, onder de verplichtingen
komen bedragen voor die in het geheel geen verplichtingen zijn, en
anderzijds ontbreken wèl bestaande verplichtingen. Het
betekent ook dat de hiermee samenhangende kosten (zoals
afschrijvingskosten, personeelskosten, verschillende
onderhoudskosten) verkeerd in de rekening zijn opgenomen.
Aan de jaarrekening zelf is dus
wèl te ontlenen dat het saldo van de baten en de lasten niet
het gesuggereerde bedrag van € 17,1 miljoen is, maar stelt niet in
staat te zien wat dan het saldo van de baten en de lasten wèl
is. Dat betekent dat de jaarrekening alleen maar bruikbaar is in de
openhaard.
In de jaarrekening en het
jaarverslag 2007 komt ook heel veel onzin voor, bijvoorbeeld waar het
gaat over reserves, over voorzieningen, over een "resultaat voor
bestemming" en een "resultaat na bestemming" (er is
maar één resultaat en dat is het resultaat, i.c. het
saldo van de baten en de lasten), over zoiets als een
"programmarekening" (zoiets heet in gangbaar Nederlands een
rekening van baten en lasten of een winst-en-verliesrekening), over
paragrafen die geen paragrafen zijn, over zoiets als
"weerstandsvermogen" en "weerstandscapaciteit",
over treasury, over een of ander niet relevant "EMU-saldo",
over een financiële positie van een niet bestaand Grondbedrijf,
over zoiets als "investeringen met een economisch nut" en
"investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk
nut", en een onzinnige bijlage over zoiets als "Single
Information Single Audit". Dit soort onzin zet alleen maar de
lezer op het verkeerde been en leidt af van waar het werkelijk over
zou moeten gaan.
Overigens adviseer ik u sterk
tot het opheffen van alle reserves, deze samen te voegen tot één
Algemene reserve, en alle baten en alle lasten op te nemen in waar ze
thuishoren, namelijk in de begroting respectievelijk in de rekening
van baten en lasten. Dat zal het inzicht in waar het echt over moet
gaan, aanmerkelijk verbeteren.
Het valt op dat de provincie in
belangrijke mate een beleggingsinstelling is geworden. De provincie
heeft ruim € 200 miljoen overtollige geldmiddelen belegd in
leningen en depositorekeningen e.d. Dat is allemaal opgepot onnodig
geheven belastinggeld!
U leest er heel veel meer over
op de website www.leoverhoef.nl,
te beginnen met: "Boekhoudfraude bij gemeenten en provincies
schering en inslag". Op de website treft u mijn bevindingen over
de jaarrekeningen van Limburg aan in de lijst "Uw gemeente en
provincie". Deze brief en mijn eerdere correspondentie van de
afgelopen jaren met u over de misleidende jaarrekeningen treft u aan
in "Dossier: Limburg".
Volgens BBV artikel 3 moeten de
jaarstukken met name voor statenleden goed te begrijpen zijn. U kunt
het beste zelf beoordelen of aan deze eis is voldaan. Volgens uw
accountant heeft u hem gezegd dat u het allemaal prima begrijpt. Hoe
kan hij anders beweren dat u de jaarrekening goed begrijpt?
Graag was ik u van dienst.
Met vriendelijke groet en
hoogachting,
L.W. Verhoef